Türkiye’nin önde gelen yaş meyve sebze ihracatçılarından Perla Fruit, kiraz üretimindeki iddiasını Tomra’nın sunduğu teknolojilerle artırıyor.
1986 yılında taze incir ihracatı ile yaş meyve ve sebze alanında faaliyetlerine başlayan ve 1992 yılında kiraz ihracatı ile gelişen aile deneyimi ve vizyonu üzerine 2019’da kurulan Perla Fruit, yeni bir yatırımla sektöre hızlı bir giriş yapmıştı. Kısa zamanda kiraz ve incir başta olmak üzere Türkiye’nin güçlü olduğu ürünlerde ihracat liderleri arasında yerini alan Perla Fruit, tesis ve işleme süreçlerinde en gelişmiş teknolojileri kullanıyor. 2020 yılında ilk kiraz ürünlerini paketleyen Perla, kurulu 16 hatlı Tomra InVision2 optik boylama ve tasnif makinesi ile sezonlarını yüksek kalite ve kapasite ile tamamlıyor.
Bursa’da 2019 yılında 10 milyon dolar yatırım ile faaliyete başlayan Perla Fruit, ikinci kuşak deneyimi ile kısa sürede Türkiye’nin en büyük ilk beş ihracatçısı arasına girmeyi başardı. İhracat ve yurtiçi pazarında dominant bir paya sahip olan Perla’da ürün gamının yüzde 30’unu kiraz, yüzde 30’unu incir, yüzde 25’ini domates ve 15’ini ise blueberry, nar, nektarın, kayısı, şeftali gibi diğer ürünler oluşturuyor. Uludağ İhracatçılar Birliği’nin en büyük ihracatçıları arasında bulunan Perla, 5.000 ton/yıl kiraz dahil olmak üzere yıllık toplam 15.000 ton ürünü ihracata ve 2.000 ton ürünü ise iç pazara sunuyor.
T
omra makinelerinin de katkısı ile gelecek 3 yıl içerisinde üretimlerini iki katına çıkartacaklarına değinen Perla Fruit Yönetim Kurulu Başkanı Kerim Taner; “2020’de satın alımını yaptığımız Tomra makinelerimiz ile hedefimiz, kiraz işleme ve paketleme kapasitemizi iki katına çıkartmak. İncirde olduğu gibi kirazda da Türkiye’nin lider ihracat şirketi olabilmeyi planlıyoruz. Bu hedeflere ilerlerken Perla Fruit olarak tolerans göstermediğimiz kurum değerlerimiz bulunuyor. Bunlardan birincisi kalite, ikincisi ürün güvenliği, üçüncüsü ise sürdürülebilirlik.
Perla Fruit, kısa sürede hem iç hem dış pazarda çok güçlü ve güvenilir bir yaş meyve sebze markası haline geldi ancak tabi ki bu bir tesadüf değil. Yıllara dayanan aile deneyimi, sadece yöneticilerin değil tüm ekibimizin tecrübeleri ve doğru teknolojiye yatırım yapmak, bizi başarıya ulaştırdı. Bu konuda Tomra Food ve entegre çözüm ortağı ICOEL tarafından kurulan makine altyapımızın katkısı ise çok büyük” diye belirtti.
“Doğru optik boylama ve tasnif makinelerine yatırım yapmanız şart”
Kerim Taner, yatırım kararları öncesindeki fizibilite çalışmalarında Şili ve Amerika başta olmak üzere diğer ülkelerde ve Türkiye’de bazı kiraz paketleme tesislerini ziyaret ettiklerini belirtti; “Bu ziyaretlerimiz sırasında Tomra’nın boylama ve tasnif performansındaki başarı ve doğruluk ile kaliteden feragat etmeden sağlanan yüksek kaliteden oldukça etkilendik. Bugün Perla Fruit markamız ile sunduğumuz ürünlere duyulan güvende Tomra’nın katkısı oldukça büyük diyebiliriz.
Örneğin Almanya, Avrupa kabul oranlarının da altında kabul oranları ile zorlu ve çok talepkâr pazarlardan biri. Uzakdoğu da aynı hassasiyete sahip. Dolayısıyla bu pazarlarda güçlü bir oyuncu olabilmek için doğru optik boylama ve tasnif makinelerine yatırım yapmanız şart. Tomra makineleri sayesinde kiraz gibi riskli bir ürünü en zorlu pazarlara dahi yüksek kalite ve kapasitelerde sunabiliyoruz.”
“Kiraz, yaş meyve sebzede en zorlu ürünlerden biridir”
Perla Fruit, Haziran’da tek ve Temmuz ayında iki vardiyada kiraz ürünlerini işleyerek paketliyor. Ürünlerinin yüzde 40’ı Haziran, yüzde 60’ı Temmuz ayında işleniyor. Bu yoğun sezonda, Tomra Food ve İtalyan entegre çözüm ortağı ICOEL tarafından kurulan yeni Küçük ve Saplı Meyve Boylama (SFS) InVision2 optik boylama ve tasnif makinesi, Perla Fruit tesisinde her gün işlenen tonlarca kirazı boyut, şekil, renk ve kusurlara göre doğru bir şekilde ayıklıyor.
Kerim Taner, bu konuyla ilgili olarak; “Kiraz, yaş meyve sebzede en zorlu ürünlerden biridir. Çok değişken, küçük ve riskli bir üründür. En küçük kutuda 500 kiraz bulunduğunu düşünelim. Bozuk bir kiraz bile çıkması büyük bir risk.
Öte yandan ortalama iki aylık kısa bir sezonda yüksek kalite ve kapasitede ürün işlemeniz gerekir. Bu anlamda Tomra’nın kiraz paketleme tesislerinin risk yönetimi açısından katkısının çok büyük olduğuna inanıyoruz.
Türkiye’de bölgelere göre farklı kirazlar üretiliyor ve işlediğiniz ürünler karışık oluyor. Perla Fruit olarak 22, 24, 26, 28 ve 30 mm olmak üzere 5 ayrı boy, iki farklı renk, iki farklı kalite ile üretim yapıyoruz. Yani toplamda 12 farklı ürün gamı sunuyoruz. Bunu sağlayan da Tomra’nın teknolojisi. Tomra sayesinde son ürüne baktığınızda boyutuna, rengine ve kalitesine göre çok temiz bir ürün elde edebiliyoruz. Ancak şunu özellikle belirmek isterim ki, Tomra’nın teknolojisinden yararlanmıyor olsaydık örneğin ürünlerin çok değişkenlik gösterdiği Haziran ayında hedeflediğimiz kalitede ürünü sunmamız mümkün olmazdı” dedi.
“İklim değişiklikleri, yaş meyve-sebze sektörünü tehdit ediyor”
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de bölgesel olarak değişmekle beraber iklim koşullarının kiraz üretimini zorlaştırdığı gözlemleniyor. Özellikle son iki yıldır bu zorluklar arttığını belirten Kerim Taner; “Global pazarda güçlü olduğumuz konumumuzu koruyabilmek üzere ise ürün kalitesinden ödün vermeden gıda kaybının yaşanmamasına dikkat etmemiz gerekiyor. Bu da ancak otomasyon yatırımları ile mümkün olabilir. 2022 yılında Türkiye’nin toplam 47 bin ton kiraz ihracatı gerçekleştirdi. Ne kadar istihdam sağlarsanız sağlayın optik makinenin kapasitelerine manuel olarak ulaşma şansınız yok.
Bu nedenle sensör tabanlı optik boylama ve tasnif teknolojilerine yatırım yapmak aslında bir zorunluluk ancak burada önemli olan doğru çözüm ortağı ile yatırımı gerçekleştirmek. Tomra, sadece teknolojileri ile değil Türkiye’deki yerel varlığı ile de bu anlamda önemli bir çözüm ortağı” şeklinde açıklıyor.
“Makineye yatırım yapmak kadar optimum düzeyde işletilmesini sağlamak da önemli”
Perla Fruit; kiraz ürünlerinin % 70’ini Almanya, % 10’unu İskandinav, % 10’unu Uzakdoğu, % 10’unu ise diğer Avrupa ülkelerine sunuyor. Kerim Taner, Türkiye’nin yaş meyve sebzede en büyük pazarının Almanya olduğunu belirterek; “Perla olarak zorlu pazarlara ürün sunuyoruz. Uzakdoğu bölgesinde de pazar payımızı artırmayı hedefliyoruz. Ürün kalitesi ve gıda güvenliğinden ödün vermeden iki aylık yoğun bir sezonda ürünlerinizi işlemeniz gerekiyor.
Dolayısıyla makineye yatırım yapmış olsanız bile en optimum düzeyde işletebilmeniz ayrı bir disiplin gerektiriyor. Hatta yaşanacak bir saatlik bir sorunun bile kaybı, çok ciddi hasarlar verebiliyor. Tam bu noktada satış sonrası teknik desteğin önemi ortaya çıkıyor. Tomra, bu açıdan çok güvendiğimiz bir iş ortağı. Her sezonda muhakkak yanımızda yer alıyorlar. Sezon öncesi bakımlar, sezon boyunca kalibrasyonlar ile işimizi oldukça kolaylaştırıyorlar” dedi.
“Dünyadaki yaş meyve-sebze ihracatçıları arasında kendi bünyesinde laboratuvarı bulunan tek şirket”
Perla Fruit, gıda güvenliği alanında “sıfır tolerans” prensibiyle şirket bünyesinde laboratuvar yatırımları gerçekleştirdi. Perla’nın kendi akredite laboratuvarı olan tek meyve ihracatçısı konumunda bulunduğunun altını çizen Kerim Taner; “Doğru sonuç, hızlı sonuç mottosuyla hayata geçirdiğimiz laboratuvarlarımız, gıda güvenliğini garanti altına alma stratejilerimizin en önemli kalemlerinden biri. Hem doğruluk hem de hız anlamında Türkiye’deki en iddialı laboratuvarlardan birine sahibiz. Numunemizin birkaç saat içinde sonucunu aldığımız, bu sonuca göre ürünleri tercih edebildiğimiz çok dinamik operasyonel bir yapıya sahibiz. Geçen sene sadece kirazda 15.000 analiz gerçekleştirdik. Bu da girdi ürünlerimizi hassasiyetle seçebilmemizi sağlıyor, sonra ise görev Tomra boylama ve tasnif makinelerinin oluyor” şeklinde açıkladı.
“Kiraz üreticileri, büyük hassasiyetle tespit ediliyor”
Perla Fruit, ürünleri sağladığı kiraz üreticilerinin hepsini özenle belirliyor. Kerim Taner, kurulan laboratuvarları ve yürütülen analizler sayesinde Türkiye’de bir farkındalık yarattıklarını belirtiyor; “Çok sık aralıklarla analizler yapıyoruz. Aynı üreticiyi hasat süresince farklı zamanlarda defalarca analiz ediyoruz. Bu doğrultuda üreticilerimiz de kendilerini geliştiriyor. Beklediğimiz kaliteyi, zorlu koşullara rağmen karşılamaya özen gösteriyorlar.”
“Paketlerimizin üzerinde ve içinde markamızı dünyaya taşıyoruz”
Perla Fruit, Perla markasıyla ürünlerinin yüzde 20’sini dökme, yüzde 20’sini kase, yüzde 60’ını çantalı olarak sunuyor. “Amacımız kaliteli ve güvenilir ürünü sunmak ve marka değerimizi de korumak olduğu için bu değerlere sahip müşteriler ile çalışıyoruz” diyen Kerim Taner; “Yani aslında tedarikçimiz olan üreticileri belirlerken gösterdiğimiz hassasiyeti müşterilerimize de taşıyoruz. Paketlerin üzerinde ve içinde markamızı dünyaya taşıyoruz. Dolayısıyla markamızın değerine sahip çıkan müşteriler ile çalışmayı tercih ediyoruz. Bu nedenle portföyümüzde fiyattan çok kaliteye odaklı müşteriler bulunuyor” dedi.
“Türkiye kiraz üretiminde dünya lideri”
Tomra Fresh Food bölümünün Türkiye temsilcisi ve distribütörü olan Sardas’ın Genel Müdürü Mustafa Sakarya ise; “Tomra Food, kiraz işleme uygulamalarında hasattan sonra paketleme entegre çözümlerinin lider üreticisi olarak tüm dünyada büyük bir başarıya sahip. Tomra ekibi olarak müşterilerimizin verimi artırmalarına, israfı en aza indirmelerine, işçilik maliyetlerini düşürmelerine, devam eden zorluklara, gelecekteki pazar ihtiyaçlarına ve artan kalite gereksinimlerine destek olabilmek üzere her zaman onlara yakın çalışıyoruz. Türkiye de kiraz üretiminde dünya lideri. Tomra ve ICOEL teknolojilerinin sağlam ortaklığı sayesinde, Türkiye’de kiraz alanında optik boylama ve tasnif sistemlerinde Tomra, sektör lideri bir konuma sahip” dedi.
Dünyada kiraza yönelik talepte çok yüksek bir artış görülürken pazar araştırmacıları, küresel kiraz pazarının önümüzdeki beş yıl içinde % 5 ila % 10 arasında bir bileşik yıllık büyüme oranıyla genişlemeye devam edeceğini ön görüyorlar. Mustafa Sakarya, konuyla ilgili olarak; “Talebi karşılayabilme yarışında dünyanın en büyük kiraz üreticisi olarak Türkiye’nin konumunu korumamız önemli. İster iç ister dış pazar olsun tüketiciler, kirazların tutarlı bir renge, pürüzsüz, sağlam, lekesiz bir kabuğa ve tazeliğin göstergesi olan uzun yeşil saplara sahip olmasını bekliyor.
Kirazlar, taşıma hasarlarına karşı çok hassas, ayırma ve boylaması son derece güç meyveler olduğundan bu tarz tüketici talepleri karşılamak büyük bir özen gerektiriyor. Ancak en gelişmiş tasnif ve boylama teknolojileri ile bu beklentileri karşılamak mümkün oluyor” dedi.
InVision2 görüntüleme platformu yüksek hassasiyette işlem yapıyor
Tomra InVision2 görüntüleme platformu, tüm özellikleri ile ürünü en geniş açıda görüntüleyebilen mevcut tek kontrol teknolojisidir. Diğer boylama makineleriyle karşılaştırıldığında InVision2’nin üç görüş açılı kamera sistemi, en uygun görüntüleme açılarında meyve yüzeyine en yakın konumda bulunuyor.
Görüntüleme kabinin içindeki yüksek led aydınlatma özelliği, yüksek pikselli kameralar ile sağlanan üstün görüntü kalitesi sayesinde her türlü dış yüzey hasarının, burun-sap çatlaklarının tespiti ve tanımlanmasını daha da iyileştiriyor.
Ayrıca Küçük ve Saplı Meyve Boylama (SFS) makineleri olarak kiraz boylama ve tasnif makinesi, kirazları hat boyunca su içerisinde yürütülerek en nazik şekilde paketleme bantlarına kadar taşıyan bir dizi patentli sistem kullanarak, piyasada bulunan diğer tüm teknolojilerden daha yüksek hassasiyette işlem yapabiliyor.
